Teksty próbne – czy warto je pisać i jak się zabezpieczyć?

Teksty próbne mają wśród freelancerów nie najlepszą prasę. Zleceniodawcy nie zawsze dysponują budżetem na potrzeby rekrutacji, więc copywriter nie otrzymuje wynagrodzenia za przygotowanie treści. A przecież musi poświęcić na research i pisanie czas, w którym mógłby realizować inne, płatne zlecenie. Wielu copywriterów w ogóle obawia się poruszać temat pieniędzy, żeby nie zniechęcić do siebie klienta. Dodatkowo niestety dochodzi czasem do sytuacji wykorzystywania tych darmowych próbek w celach komercyjnych. Jak się przed tym ustrzec i czy w takim razie należy się zgadzać na taką formę sprawdzania copywriterskich umiejętności?

Po co klientowi tekst próbny?

Odpowiedź na to pytanie jest prosta: zleceniodawca chce wiedzieć, czy copywriterzy podołają zadaniu, czy dysponują wymaganymi przez niego umiejętnościami, czy mają odpowiedni, zgodny z jego oczekiwaniami styl. Jest to istotne zwłaszcza przy dużych projektach lub długoterminowej współpracy; zlecenie pracy niewłaściwej osobie może się skończyć opóźnieniami, a nawet koniecznością powtórzenia całego procesu rekrutacji. Strata czasu, stres, dodatkowe koszty – przed tym wszystkim ma uchronić klienta możliwość sprawdzenia warsztatu copywritera przed rozpoczęciem współpracy.

Nie wszystkim się ta praktyka podoba, ale warto na nią spojrzeć z innej strony. Po pierwsze, copywriting to praca o stosunkowo niskim progu wejścia, więc w branży są też osoby, które mają przed sobą jeszcze sporo nauki, zanim zostaną prawdziwymi profesjonalistami. Teksty próbne pozwalają uniknąć sytuacji, gdy realizacji zlecenia podejmuje się ktoś do tego nieprzygotowany. Po drugie, dzięki próbkom copywriterzy z niewielkim doświadczeniem otrzymują szansę na pokazanie się z jak najlepszej strony. Da się w ten sposób „złapać” wymarzone zlecenie, nawet nie dysponując rozbudowanym portfolio. Czasem warto zaryzykować, bo może się okazać, że bezpłatny tekst próbny będzie wstępem do satysfakcjonującej, intratnej współpracy.

Tekst próbny w GoodContent

Nieco innym przypadkiem są teksty próbne pisane dla platform copywriterskich. Przykładowo w GoodContent copywriter jest zobowiązany do opracowania próbki jednorazowo, przy rejestracji na platformie. Jest to krótki (do 500 znaków ze spacjami) tekst na losowo wybrany temat. Po akceptacji (albo odrzuceniu) przez redakcję GoodContent nie jest on nigdzie przechowywany ani widoczny dla klientów. Do pozyskania zleceń przez platformę nie będzie już potem potrzebne przygotowywanie próbek, liczy się szybkość zgłoszeń lub – w przypadku zamówień prywatnych – preferencje zleceniodawców.

Jak napisać tekst próbny?

Jeśli zdecydujesz się zaprezentować potencjalnemu klientowi próbkę swoich umiejętności, warto mieć na uwadze kilka uniwersalnych zasad, które zwiększą Twoje szanse w rekrutacji (ale także przydadzą się w dalszej pracy).

1. Dopytaj klienta o szczegółowe wytyczne.

Jeśli wymogi podane przez zleceniodawcę są lakoniczne, skontaktuj się z nim i zdobądź jak najwięcej informacji na temat jego oczekiwań. Doprecyzuj temat i rodzaj treści – czy ma to być wpis na bloga, czy może opis produktu? Zapytaj o cel publikacji (SEO, sprzedaż czy PR?), grupę docelową, preferowany przez klienta język (formalny, nieformalny?) oraz słowa kluczowe

2. Zrób research.

Dobrze jest nie tylko porządnie zbadać temat, którego ma dotyczyć Twój tekst próbny, ale także dowiedzieć się czegoś o swoim kliencie. Odwiedź jego stronę i profile w mediach społecznościowych, sprawdź, jaki ma styl komunikacji i co chętnie podkreśla, reklamując swoje usługi czy produkty. Dzięki temu łatwiej znajdziesz z nim wspólny język i stworzysz treść idealnie dopasowaną do jego oczekiwań.

3. Pisz zgodnie z wytycznymi i wykorzystaj swoje umiejętności!

Gdy znasz już wymagania zleceniodawcy i zgromadzisz niezbędne informacje na zadany temat, pisanie nie powinno sprawić Ci większych trudności. Odpowiednio nasyć tekst słowami kluczowymi. Jeśli pracujesz nad dłuższym artykułem, pamiętaj o właściwej, ułatwiającej odbiór strukturze: podziel go na akapity, stosuj nagłówki i wypunktowanie. Unikaj „lania wody” – pisz konkretnie i używaj języka korzyści.

Czy tekst próbny może zostać wykorzystany bez zgody copywritera?

Część copywriterów nie chce wysyłać klientom tekstów próbnych w obawie przed tym, że nie dostaną zlecenia, a treść, nad którą się napracowali, zostanie bez ich wiedzy i zgody wykorzystana w komercyjnym projekcie. Trzeba przyznać, że takie sytuacje niestety się zdarzają i choć tego typu nieuczciwe praktyki są rzadkością, to pozostają szkodliwe i zniechęcające dla wielu osób w branży. Czy istnieje zatem jakiś sposób, żeby zabezpieczyć swoją pracę? Mamy dla Ciebie kilka wskazówek, dzięki którym zmniejszysz ryzyko ewentualnych nieporozumień i nieuprawnionych działań klientów.

1. Dokładnie czytaj ogłoszenia.

Upewnij się, czy klient nie zaznaczył w ogłoszeniu, że przesłanie próbki jest równoznaczne ze zgodą na przekazanie majątkowych praw autorskich do tekstu, ani czy nie wymaga od Ciebie dołączenia klauzuli o tej treści. W komunikacji z klientem wyraźnie zaznacz, że tekst może zostać wykorzystany tylko na potrzeby rekrutacji i nie udzielasz zgody na jego użytek komercyjny.

2. Zapytaj o wynagrodzenie.

Nie zawsze próbne teksty są bezpłatne! W kontakcie z klientem warto jasno ustalić zasady współpracy, i chodzi tu zarówno o jego wymagania, jak i własne oczekiwania.

3. Zabezpiecz tekst próbny przed kopiowaniem.

Edytowalny plik tekstowy możesz przekonwertować na grafikę. Wszystkie próbki warto podpisywać, np. w stopce. Możesz też – na przykład w plikach PDF czy graficznych – stosować znak wodny. W pliku z tekstem również zamieść adnotację, że nie udzielasz licencji na publikację treści bez Twojej zgody oraz odpowiedniego wynagrodzenia.

Tekst próbny – czy warto go napisać?

Nie jest tak, że przygotowywanie próbek jest niezbędnym warunkiem pozyskiwania klientów i zleceń. Jeżeli masz ciekawe portfolio – albo szerokie, albo po prostu właściwie przygotowane, prezentujące Twój warsztat mimo mniejszego doświadczenia – prześlij je klientowi, wskaż inne realizacje podobne do zlecenia, o które się starasz, przedstaw swoje umiejętności, które sprawią, że to właśnie Ty będziesz idealnym wyborem. Wiele można też zdziałać komunikacją ze zleceniodawcą. Nie trzeba jednak nadmiernie obawiać się tekstów próbnych. Nieuczciwe praktyki to margines, a jeśli stawiasz pierwsze kroki w branży, nie istnieje lepszy sposób na pozyskanie klientów. Nie mając jeszcze wielu zleceń, dysponujesz czasem na przygotowywanie nieodpłatnych treści. Potraktuj to jako inwestycję – a jeśli jesteś naprawdę dobry/dobra, zobaczysz, że szybko się zwróci.