Czym różni się copywriter od dziennikarza?

Żeby odpowiedzieć sobie na pytanie, czym różnią się zawody dziennikarza i copywritera, a w czym mogą być do siebie podobne, warto zacząć od rozważenia, kim są i co konkretnie robią te osoby.

Kim jest dziennikarz?

Według definicji z Wikipedii dziennikarz to „osoba zajmująca się przygotowaniem i prezentowaniem materiałów w środkach masowego przekazu”. Można do tego dodać, że treści przez niego opracowywane bądź tworzone mają charakter przede wszystkim informacyjny.

Charakter tej pracy, zwłaszcza na przestrzeni ubiegłego wieku, dynamicznie się zmieniał.  Początkowo dziennikarze byli związani z prasą. To dla rozmaitych drukowanych dzienników, tygodników, miesięczników itd. zbierali informacje, pisali artykuły i felietony, przeprowadzali wywiady. Później pojawiło się nowe media: radio, a następnie telewizja. Poszerzyły one zarówno zakres specjalizacji dziennikarzy, jak i grono odbiorców efektów ich pracy.

Jednak prawdziwym przełomem dla branży okazało się wynalezienie i upowszechnienie internetu. Media internetowe stopniowo wypierają pisma drukowane, których nakłady spadają z roku na rok. Trend ten jest słabiej widoczny w przypadku czasopism branżowych, specjalistycznych, ale i one odnotowują zmniejszenie popularności wersji papierowych na rzecz rosnącej widoczności swoich portali.

Na czym polega praca dziennikarza?

Dziennikarz ma za zadanie dostarczyć odbiorcom informacji. Mogą to być zarówno newsy, czyli doniesienia na temat najnowszych wydarzeń, jak i bardziej uniwersalne treści dotyczące istotnych społecznie zjawisk, w formie reportaży czy wywiadów. Jeżeli dziennikarz zajmuje się sprawami bieżącymi, istotna w jego pracy będzie szybkość reakcji czy wręcz bycie pierwszym, kto przekaże daną wiadomość opinii publicznej. Dziennikarstwo śledcze czy reportaż o tematyce społeczno-obyczajowej będą natomiast wymagały pogłębionego researchu. Niezależnie od podejmowanego tematu dziennikarz powinien opierać się na wiarygodnych źródłach i przestrzegać etyki dziennikarskiej.

Rozwój nowych mediów sprawił, że osoby wykonujące ten zawód poszerzyły swoje kompetencje oraz pole działań. Oprócz prezentowania informacji w radiu czy telewizji samodzielnie tworzą treści wideo i audio (np. popularne ostatnio podcasty). Myliłby się jednak ten, kto by uznał, że wypieranie prasy drukowanej przez portale internetowe i social media oznacza koniec słowa pisanego. Wręcz przeciwnie! Pozostaje ono dominującym środkiem wyrazu także w internecie, a zatem większość dziennikarzy, także publikujących głównie lub wyłącznie w mediach elektronicznych, wciąż pisze artykuły.

Warunki zatrudnienia w dziennikarstwie

Popularność mediów internetowych i jednoczesny spadek zainteresowania tradycyjną prasą wpłynęły także na warunki pracy dziennikarzy. Coraz mniej redakcji decyduje się na utrzymywanie stałego zespołu zatrudnionego na umowach o pracę – obecnie częściej dziennikarzom proponuje się umowy cywilnoprawne: zlecenie i o dzieło.

Działa to również w drugą stronę, a mianowicie część dziennikarzy nie chce się już wiązać na stałe z jedną redakcją. Dziennikarz freelancer może pisać czy nagrywać materiały dla różnych mediów, działając na zlecenie, lub zaoferować konkretnej redakcji artykuł/wywiad/film, który przygotował wcześniej na własną rękę. Wielu freelancerów decyduje się na założenie jednoosobowej działalności gospodarczej.

Czym zajmuje się copywriter?

Copywriter to osoba, która tworzy treści o charakterze marketingowym. Zajmuje się słowem pisanym, ale jak wiele może być dróg przekazu, tak wiele typów treści wchodzi w grę: od sloganów reklamowych, przez wpisy na bloga czy artykuły sponsorowane, po scenariusze spotów i eksperckie e-booki.

Różne rodzaje tekstów wymagają różnych umiejętności i podejścia, dlatego copywriterzy mają swoje specjalizacje, w których najlepiej się odnajdują i są najskuteczniejsi. Wśród nich najczęściej wyróżnia się następujące typy: copywriter kreatywny, content writer oraz SEO copywriter. Jeśli chcecie się dowiedzieć, jakie mają kompetencje oraz jakie treści można u nich zamówić, koniecznie przeczytajcie nasz artykuł Jak rozpoznać dobrego copywritera. Możemy wam jednak zdradzić, że wielu copywriterów z powodzeniem łączy kilka funkcji i jest w stanie zarówno wymyślić chwytliwe hasło reklamowe, jak i przygotować atrakcyjny opis produktu. Takie osoby nazywa się czasem multicopywriterami.

Tym, co łączy copywriterów, niezależnie od specjalizacji czy ulubionej tematyki, jest umiejętność takiego posługiwania się słowem pisanym, by dotrzeć ze swoim przekazem do odbiorcy i go zainteresować – tak, by przyciągnąć jego uwagę na dłużej oraz skłonić go do wykonania konkretnej akcji.

Praca copywritera – freelance czy etat?

Podobnie jak dziennikarze, copywriterzy często decydują się na freelancing i piszą dla wielu różnych firm – zarówno bezpośrednio dla konkretnych marek, jak i dla agencji czy platform contentowych. Niektórzy prowadzą własną działalność, inni wybierają umowy zlecenie i o dzieło, zwłaszcza jeśli copywriting jest dla nich dodatkowym zajęciem.

Da się jednak zauważyć, że zatrudnianie copywritera na etat, na podstawie umowy o pracę staje się coraz popularniejszym rozwiązaniem. W prężnie działających agencjach reklamowych, PR-owych czy SEO, ale także w korporacjach lub większych firmach z innych branż zawsze jest zapotrzebowanie na jakościowe teksty, więc posiadanie wewnętrznego zespołu copywriterów zwyczajnie się opłaca.

Copywriter i dziennikarz – podobieństwa

Najistotniejsze podobieństwa między zawodami dziennikarza i copywritera to odbiorca efektów ich pracy oraz media, za pośrednictwem których można do niego dotrzeć – z internetem na czele. A zatem nawet SEO copywriter musi pamiętać o tym, że pisze przede wszystkim dla człowieka, a nie tylko dla robotów Google, a współczesny dziennikarz musi opanować podstawy pozycjonowania i optymalizacji tekstów.

Zarówno dziennikarz, jak i copywriter muszą swobodnie posługiwać się słowem, dostosowując formę komunikatu do odbiorcy, medium oraz celu swojej wypowiedzi. Ważne jest, by znali i stosowali zasady języka polskiego. Teksty dziennikarskie i te tworzone przez copywriterów będą też często miały podobną strukturę, a podane w nich informacje – dawkowane przez autorów na przestrzeni całego materiału, tak aby jak najdłużej utrzymać zainteresowanie czytelnika. Nie trzeba chyba dodawać, że w obu tych zawodach duży nacisk kładzie się na korzystanie ze sprawdzonych źródeł.

Jako kolejne podobieństwo można wskazać formę zatrudnienia. Wśród reprezentantów obu profesji znajdziemy zwolenników freelancingu, jak i entuzjastów pracy na etat; wolni strzelcy jednak przeważają. I tak jak sygnalizowaliśmy na początku artykułu, w większości przypadków praca dziennikarzy i copywriterów będzie wyglądać bardzo podobnie: otrzymanie zlecenia, research, napisanie tekstu, przekazanie go do akceptacji, ewentualne poprawki, publikacja.

Jakie są różnice między copywriterem a dziennikarzem?

Współcześnie coraz bardziej zacierają się granice pomiędzy tymi dwoma zawodami, wciąż jednak można wskazać kilka kluczowych rozbieżności. Najważniejszą z nich jest cel, jaki stawia przed sobą każdy z nich, zasiadając do pisania. Głównym zadaniem dziennikarza jest informacja, a copywritera – marketing. Nawet jeśli piszą o tych samych produktach, usługach czy wydarzeniach, co innego będą chcieli swoim tekstem osiągnąć. Dziennikarz skupi się na przekazaniu ludziom konkretnej wiedzy na dany temat, natomiast copywriter spróbuje nakłonić ich do wykonania określonej akcji (np. zakupu), będzie się starał zbudować świadomość marki i zadbać o interesy swojego zleceniodawcy.

Z tej zasadniczej różnicy wypływają kolejne, m.in. forma tekstu lub stosowany w nim język. Wypowiedź copywritera musi pozostawać przejrzysta, tak aby odbiorca bezbłędnie zrozumiał zawarty w niej przekaz, a jednocześnie naturalna, by nie tworzyć dystansu między zleceniodawcą a potencjalnym klientem. Copywriterzy podobnie jak handlowcy posługują się językiem korzyści, a także starają się budować pozytywne skojarzenia. Tymczasem materiały dziennikarskie często odwołują się do negatywnych emocji u odbiorcy, takich jak złość czy strach. Język publicystyczny jest nieco bardziej zróżnicowany, a dziennikarze mają na ogół większą swobodę w doborze formy i stylu swojego tekstu.

Konkludując, dziennikarz i copywriter są specjalistami od słowa, przede wszystkim pisanego. Ich sposób pracy i forma zatrudnienia są bardzo zbliżone. Przedstawiciele obu zawodów na ogół piszą na zlecenie: dziennikarz redakcji, a copywriter – agencji reprezentującej markę lub danej firmy bezpośrednio. Najistotniejsze różnice między pracą copywritera i dziennikarza wynikają z odmiennych celów tworzonych przez nich treści. Są one jednak publikowane w podobnych miejscach i skierowane do tych samych odbiorców.

Dziennikarze i copywriterzy regularnie korzystają z efektów pracy tej drugiej profesji, co więcej – jedna osoba może wykonywać oba zawody jednocześnie i zdarza się to wcale nierzadko. Sami znamy takich wyjadaczy! Warto też na koniec dodać, że niekiedy coraz trudniej odróżnić web writera piszącego na zamówienie np. teksty blogowe bez charakteru reklamowego od twórcy newsów dla redakcji internetowej, którego nazywa się już nie dziennikarzem, a media workerem – a to wszystko za sprawą stale zmieniającego się rynku.